Alida is nieuw in de klas. Ze woont pas in ons land. Ze is met haar ouders gevlucht uit Kenia. In hun streek is het zeer droog geworden en is er ruzie over water. Alida staart met grote ogen naar Bilal die gulzig van de drinkwaterfontein drinkt. De kinderen van de klas begrijpen dit niet goed. Juf Lut vertelt over de streek van Alida en legt uit dat water kunnen drinken niet voor iedereen vanzelfsprekend is. Bilal vertelt dat sommige kinderen in Marokko hard moeten werken om aan drinkwater te geraken. Sofie, Dylan en Bilal vinden het niet eerlijk dat niet iedereen op de wereld heerlijk water kan drinken. Ze zorgen voor een cadeautje voor Alida.
Thema: water (op school)
Subthema’s: water in Afrika/wereldwijd, droogte, recht op voldoende drinkwater voor iedereen, zorgzaam omgaan met water
- Je wil de aandacht trekken op en meedoen aan Wereldwaterdag (22 maart).
- We verwelkomen een nieuw klasgenootje.
- Een nieuwe drinkbus, drinkbeker,…
- Vriendschapsboekjes worden uitgewisseld in de klas.
- Een zeer warme dag, droogte bij ons.
- Installatie van een drinkwaterfontein op de speelplaats.
Wetenschappen en techniek
- Algemene vaardigheden : 1.1 de kleuters kunnen verschillen onderscheiden in geluid, geur, kleur, smaak en voelen.
- Levende en niet-levende natuur: 1.4 de kleuters kunnen organismen en gangbare materialen ordenen aan de hand van eenvoudige, zelf gevonden criteria.
- Gezondheid: 1.10 de kleuters kunnen in concrete situaties gedragingen herkennen die bevorderlijk of schadelijk zijn voor hun gezondheid.
- Gezondheid: 1.11 de kleuters tonen goede gewoonten in hun dagelijkse hygiëne.
- Milieu: 1.13 de kleuters tonen een houding van zorg en respect voor de natuur.
Wiskundige initiatie
- Wiskundige Initiatie: Meten: 2.2 de kleuters kunnen dingen kwalitatief vergelijken en samenbrengen op basis van één of twee gemeenschappelijke kenmerken.
Mens en maatschappij
- Mens: Ik en de ander: 1.5 de kleuters kunnen bij anderen gevoelens van bang, blij, boos en verdrietig zijn herkennen en kunnen meeleven in dit gevoel.
- Mens: Ik en de ander: 1.6 de kleuters weten dat mensen eenzelfde situatie op een verschillende wijze kunnen ervaren en er verschillend kunnen op reageren.
- Mens: Ik en de ander: 1.7 de kleuters kunnen een gevoeligheid tonen voor de behoeften van anderen.
- Maatschappij: Sociaal-economische verschijnselen: 2.1 de kleuters kunnen beroepen en bezigheden van volwassenen die ze kennen op een eenvoudige wijze beschrijven.
- Maatschappij: Sociaal-culturele verschijnselen: 2.4 de kleuters herkennen vormen van afwijzend of waarderend reageren op het anders-zijn van mensen.
- Maatschappij: Sociaal-culturele verschijnselen: 2.5 de kleuters beseffen dat sommige mensen een andere levenswijze hebben dan zijzelf, als ze geconfronteerd worden met beelden, informatie of mensen uit een andere cultuur.
|
Voelen: inleven |
|
|
Denken: onderzoeken |
|
|
Doen: actievoeren met kinderen |
|
|
|
‘4.7 Er tegen 2030 voor zorgen dat alle leerlingen kennis en vaardigheden verwerven die nodig zijn om duurzame ontwikkeling te bevorderen….’ |
|
|
‘6.2 Tegen 2030 komen tot toegang tot gepaste en degelijke sanitaire voorzieningen en hygiëne voor iedereen …' '6.4 Tegen 2030 in aanzienlijke mate de efficiëntie van het waterverbruik verhogen in alle sectoren en het duurzaam winnen en verschaffen van zoetwater garanderen om een antwoord te bieden op de waterschaarste en om het aantal mensen dat af te rekenen heeft met waterschaarste, aanzienlijk te verminderen.' |
|
|
‘Verzeker duurzame consumptie- en productiepatronen.’ ‘12.8 Tegen 2030 garanderen dat mensen overal beschikken over relevantie informatie over en zich bewust zijn van duurzame ontwikkeling en levensstijlen die in harmonie zijn met de natuur.’ |
|
Prent 0 – titel + cover |
|
|
Prent 1 – Graag naar school na de krokusvakantie
|
Mogelijke sleutelvragen bij deze prent
|
|
Prent 2 – Alida komt uit Kenia
|
Mogelijke sleutelvragen bij deze prent
|
|
Prent 3 – Alida wordt verlegen
|
Mogelijke sleutelvragen bij deze prent
|
|
Prent 4 – – Bilal drinkt aan de waterfontein
|
Mogelijke sleutelvragen bij deze prent
|
|
Prent 5 – Alida is gevlucht
|
Mogelijke sleutelvragen bij deze prent
|
|
Prent 6 – Waarom is er niet overal water?
|
Mogelijke sleutelvragen bij deze prent
TIP: bezoek een watertoren, (kleinschalige) waterzuivering, drinkwaterproductiecentrum, een (biologische) landbouwer (waar haalt hij het water voor zijn groenten, dieren, … ?), …
|
|
Prent 7 – Bilal vertelt over water in Marokko
|
Mogelijke sleutelvragen bij deze prent
|
|
Prent 8 – Sofie heeft een voorstel
|
Mogelijke sleutelvragen bij deze prent
MOGELIJKE ACTIVITEIT ROND ‘VERBORGEN’ WATER
|
|
Prent 9 – Een drinkbeker voor Alida
|
|
De personages in het verhaal
- Alida: prent 1 t/m 5, prent 8 en 9.
- Juf Lut: prent 1 t/m 3, prent 5.
- Dylan: prent 1 t/m 4, prent 8 en 9.
- Bilal: prent 1 t/m 3, prent 7 t/m 9.
- Sofie: prent 1, t/m 3,, prent 8 en 9.
- Andere kinderen van de klas: prent 1 en 3.
- Ouders: prent 8.
Gevoelens
- Prent 1: kinderen zijn blij, gaan graag naar school.
- Prent 2: kinderen zijn verwonderd.
- Prent 3: kinderen zijn nieuwsgierig. Alida wordt verlegen.
- Prent 4: Alida is verwonderd.
- Prent 7: de kinderen kijken vol verwondering naar Bilal.
- Prent 9: Alida is nieuwsgierig, Dylan glundert, Alida is blij.
Hulpmiddelen voor onderzoek
- Waar is er water?
- Prent 4: drinkfontein > drinkwater.
- Prent 6: spelen in water, regenwater, overstroming, water uit de put in bidon/ jerrycan.
- Prent 7: water vervoeren met de kruiwagen.
- Prent 8: spelen in de plassen.
- Prent 9: drinkwater in de beker en regenwater uit de lucht/ wolken.
- Waar is er geen water?
- Prent 5: geen of weinig water> waterput is bewaakt.
- Prent 6: laatste druppel water uit de waterkraan aan de wasbak.
- Prent 2: kan je opzoeken van welke landen de vlaggen zijn? Welke dieren vind je op deze prent?
Gedetailleerd waarnemen
- Prent 1: waarom heeft Alida een dikke sjaal aan? Welke dieren ontdek je op de prent? Wat zie je aan de speelplaats? Kan je Alida, Sofie, Bilal en Dylan vinden?
- Prent 5: zie je Alida met haar mama in Kenia? Waarom is er een geraamte van een dier op de prent? Doodgeschoten of omgekomen door de hitte?
- Prent 8: zie je het insectenhotel? Kennen jullie het logo van MOS?
- Prent 9: wat staat er op de drinkbeker?
Vergelijkend waarnemen
- Prent 2: zoek de vlaggen van België, Kenia en Marokko. Geef aan dat de vlagjes staan waar België, Kenia en Marokko liggen. Trek aandacht op de vormen van de werelddelen en zoek de werelddelen op de wereldbol. Verduidelijk dat de lijn door de prent overeenkomt met de evenaar. Dat is de warmste plek op de wereldbol (zie ‘Verkennen van de wereldbol en de wereldkaart’).
- Kan je op elke prent de dieren vinden en tellen? Ken je hun naam?
- Welk dier komt voor in Kenia (prent 5) en in Marokko (prent 7)? Wie kent dat dier? Komt het ook voor in België? Wat geeft dit dier?
Aan iemand voorstellen / aandacht / alle kleuren van de regenboog / bevestigen / cirkel / dorst / dringen / drinkwater / drinkwaterfontein / een grote (wereld)kaart / gewoonste zaak van de wereld / glunderen / gulzig / hollen / kleurig / krokusvakantie/ kruiwagen / met de handen draaien / niet eerlijk / ons land / parels / plotsklaps / rumoer / ruzie / slokje / staren, staart / streek / tevoorschijn komen / vandaan / veilig voelen / verlegen / vlecht / vluchten / vol verwondering / voorstel / waterleiding / waterputten graven / winterzonnetje / ze lacht haar tanden bloot / zeggen ze in koor
Het verhaal navertellen en uitbeelden
Aan de hand van kringgesprekken ervaringen en gevoelens uitwisselen over volgende onderwerpen
Waarvoor hebben we water nodig? Wat zou er gebeuren als we geen (drink)water hebben?
Inleefspel ‘Water halen (‘walk for water’)
Het verhaal navertellen en uitbeelden
- De kinderen kunnen zich inleven in de personages en ze kunnen het verhaal naspelen.
- Werk de dialogen tussen de personages verder uit: laat Sofie nog enkele zaken tonen en vragen stellen aan Alida en omgekeerd: kan je ons leren tellen in het Engels? Wat speel je graag? Wat is de naam van je papa en mama? Hou je van dieren? Wat is je lievelingsdier? En wat is je lievelingskleur? Enz.
- Bied kledij en voorwerpen aan om het verhaal na te spelen.
Aan de hand van kringgesprekken ervaringen en gevoelens uitwisselen over volgende onderwerpen:
- Het gebruik van water doorheen de dag.
- Water is voor vele mensen hier vanzelfsprekend. We beschikken gemakkelijk over veel of weinig, warm, lauw of koud water. Is dat bij iedereen zo?
- Heb je al eens meegemaakt dat je een tijdje geen water kunt gebruiken? Dorst tijdens een lange wandeling of autorit, een lek in de straat en geen water in ons huis, het water moeten afsluiten bij verbouwingen in huis , het is heel warm en droog, er is weinig water,.. het is zeer droog en je mag geen water gebruiken,…
- Een nieuw kind in de klas in de loop van het schooljaar.
- Een drinkbeker of drinkfles als cadeautje krijgen.
- Zich (niet meer) veilig voelen, vluchten bij extreme droogte en gebrek aan zuiver water, vluchten omdat je er niet mee kan wonen, ruzie over water/ oorlog?
Waarvoor hebben we water nodig? Wat zou er gebeuren als we geen (drink)water hebben?
- Laat de kinderen opnoemen waarvoor ze water gebruiken doorheen de dag. Gebruik prenten om de kinderen te inspireren. Gebruik de voorwerpen van de thematafel.
- Daag hen uit om te bedenken wat ze zouden doen als er weinig of geen water beschikbaar is. Laat hen reacties, voorstellen en oplossingen bespreken.
Inleefspel ‘Water halen (‘walk for water’)
- De kinderen kunnen zich inleven in de situatie van kinderen die water moeten gaan halen en niet naar school kunnen gaan. Zie uitleg bij prent 6: ‘In sommige landen schijnt de zon hard en regent het weinig. Er is soms niet genoeg geld om waterputten te graven of waterleiding aan te leggen; sommige kinderen zijn een hele dag op weg om water te halen’.
- Organiseer buiten een circuit dat de kinderen kunnen afleggen in groep. Leg uit dat je gaat doen alsof er geen waterkraantje in de school of de buurt is. Laat de kinderen voorstellen formuleren. Toon foto’s van kinderen die water gaan halen. Geef elk kind een beker en ga samen op zoek. Wandel eerst naar een plaats waar vervuild water te vinden is (vijver, plas of emmer die je op voorhand ergens geplaatst hebt). Feliciteer de kinderen dat ze zo vlug water gevonden hebben. Vraag hen of ze het water kunnen drinken en wat er gebeurt als ze vervuild water drinken. Nodig hen uit om verder door te stappen naar de ‘waterput’ (tweede emmer die je vooraf geplaatst hebt). Vertel onderweg van de hitte, de lange afstand, moe zijn en dorst hebben. Laat de kinderen zelf ontdekken dat er geen water in de put is. De bron is opgedroogd. Vraag hen hoe dat kan en wat ze moeten doen. Vertel de kinderen over een bron of een waterkraantje in het volgende dorp. Nodig hen uit om verder te stappen en zing een lied. Aangekomen bij de ‘bron’ (een derde emmer of een waterkraantje) laat je de kinderen hun bekers vullen met een beetje water. Ze mogen rustig hun beker leegdrinken en van het water genieten.
- Geef in de nabespreking kansen om gevoelens en inzichten uit te wisselen en om besluiten te trekken.
Voor wie meer wil
- Bevestig en stimuleer het uitwisselen van vriendschapsboekjes. Maak eventueel gebruik van een vriendenboekje voor de klas. Geef ruimte aan vragen, verschillen, ruzie, omgaan met anders-zijn,… Iedereen hoort er bij!
- Het ‘Krekelboek’ kan je downloaden op de site van kinderrechtenscholen. Het boek bevat een uitgebreid hoofdstuk over ‘water’ voor het kleuteronderwijs en ook een water-hoofdstuk voor het lager onderwijs.
- De Zuiddienst van de Stad Roeselare gaf het prentenboek DEAU en 3 handleidingen in 3 dozen van het Doe de Deau-pakket uit. Het pakket gaat over de kostbaarheid van water en hoe kleuters er duurzaam kunnen mee omgaan. In de handleiding van doos 3 kan je een uitgewerkt spel vinden dat gebaseerd is op ‘walk for water’.
Water doorheen de dag thuis en op school
Zoektocht ‘Water is overal op school’
Eigenschappen en begrippen i.v.m. water duidelijken
Droogte/ watertekort bij ons waarnemen
Verkennen van de wereldbol en de wereldkaart
Kennismaken met kinderen, water en droogte in Kenia of Marokko
Beeldend vormgeven en schrijven
Participatie door de kinderen en omgeving bevorderen
Opbouwen van een thematafel
- Het thema ‘water’ komt in vele varianten voor in de leefwereld van kinderen: eten en drinken, bad of douche, met laarzen spelen in de regen(plassen), zwemmen, een dagje naar zee, sneeuwpret, lichaam en kleren wassen, tanden poetsen, afwassen, planten en dieren verzorgen, toiletgebruik, …
- De kinderen kunnen elk een voorwerp meebrengen dat in verband staat met water in hun leefwereld. Zorg dat het voorwerpen zijn waarover ze iets kunnen zeggen of waar ze iets mee kunnen doen. Laat kinderen aan elkaar uitleggen en tonen hoe en waarvoor de voorwerpen gebruikt worden.
- Zorg aanvullend voor enkele andere voorwerpen en prentenboeken. Laat kinderen zelf besluiten dat er veel voorwerpen zijn die met water te maken hebben en dat water belangrijk is voor mens, dier en plant.
Water doorheen de dag thuis en op school
- Overloop samen met de kinderen een dag van ’s morgens tot ‘s avonds. Gebruik afbeeldingen en voorwerpen ter ondersteuning. Noteer of teken de momenten waarbij water gebruikt wordt.
- Vul het overzicht aan met de momenten van watergebruik op school.
- Kies een werkwijze om het watergebruik van de klas tijdens bv. een dag te meten. Je kan daarvoor bv. jetons gebruiken. Je spreekt af hoeveel jetons je voor een wc-beurt, handen wassen, drinken,… gebruikt. Telkens als de kinderen water gebruiken mogen ze een of meerdere jetons in een doos of bokaal leggen. Tel de jetons op het einde van de dag. Samen met de kinderen leg je de jetons in een lange rij. Vergelijk dit met een andere dag.
- Laat kinderen aanvoelen en verwoorden waar en hoe het met minder water kan.
Zoektocht ‘Water is overal op school’
- Zoek in de klas, in het schoolgebouw en op de speelplaats naar plaatsen die met water in verband kunnen gebracht worden.
- Ga op zoek naar de waterteller en waterleidingen op school. Waar komt het water binnen in de school? Van waar komt het? Hoe wordt het verdeeld in het schoolgebouw? Waar gaat het gebruikte/ vuile water naartoe? Hoe wordt het afgevoerd? Kunnen we de leidingen vinden?
- Neem foto’s en verzamel stalen van gevonden water: water uit de kraan, regenwater, vuil water,…
- Indien aanwezig: doe een waarneming van een drinkwaterfontein in de school of in de buurt. Toon hoe je de fontein gebruikt. Als de fontein enkele weken niet gebruikt is, dan moet je het water een tweetal minuten laten lopen. Vang het water op om te poetsen of om planten water te geven. Gebruik de fontein niet om je handen te wassen of om verfborstels uit te spoelen. Bespreek de voor- en de nadelen van een drinkwaterfontein.
- Doe een waarneming van een toilet. Is het een toilet met of zonder spaarknop? Laat kinderen het gebruik van de spaarknop toelichten of uitleggen hoe ze zorgzaam met water kunnen omgaan.
- Doe een waarneming van enkele pictogrammen i.v.m. water en spaarzaam watergebruik. Laat kinderen ook zelf pictogrammen ontwerpen.
Eigenschappen en begrippen i.v.m. water duidelijken
- Toon kinderen het verschil tussen drinkbaar en niet-drinkbaar water. Water uit de kraan is meestal drinkwater. Soms staat er een pictogram bij de kraan dat je er niet mag van drinken.
- Verduidelijk dat je moet drinken als je dorst hebt. Water is goed tegen de dorst. Water is gezonder dan frisdrank.
- Laat kinderen het verschil proeven tussen water in flessen en drinkwater uit de kraan. Water uit de kraan is gezond! En je verbruikt geen plastic.
- We gebruiken drinkwater om de wc door te spoelen, om te poetsen, om kleren te wassen,… Is dat wel een goed idee? Hoe kan het ook?
- Leer kinderen het onderscheid tussen zoet water en zout water/zeewater.
- Laat kinderen ontdekken hoe je zelf vervuild water kan zuiveren.
- Kies enkele onderzoekjes die kinderen zelf kunnen doen om eigenschappen van water te ontdekken, bv. voorwerpen kunnen erin drijven/zweven/zinken.
Regenwater waarderen
- Leer samen genieten van een regendag. Luister naar de geluiden. Kijk naar de variaties. Zing een vrolijk regenlied. Zoek samen met de kinderen hoe je regenwater kan opvangen. Vertel dat dit hemelwater is.
- Verzamel voorwerpen en afbeeldingen die met regen te maken hebben.
- Inventariseer woorden en situaties i.v.m. regen: paraplu, hevige regen, zachte regen, regenkledij, regenbui, regenwaterput, regenworm, regenton, regenmeter, regenboog, … Vul je voorwerpen en afbeeldingen aan.
- Toon waarvoor je regenwater kan gebruiken. En maak er een gewoonte van om planten te gieten en te poetsen met regenwater.
Droogte/ watertekort bij ons waarnemen
- Ga in de klas, school, de schooltuin en de schoolomgeving op zoek naar droge plekken, verdorde takken, droog gras, planten en dieren die snakken naar water, droge grond, een waterloop of gracht waarin het water laag staat. Maak foto’s.
- Laat de kinderen bedenken hoe dit zou komen. Vul hun uitleg aan en leg het verband met droogte, geen regen en de klimaatopwarming.
- Bij droogte mag je de auto niet wassen, het grasveld niet sproeien,… Waarom?
Verkennen van de wereldbol en de wereldkaart
- Breng een wereldbol of -kaart in de kring. Laat de kinderen er spontaan op reageren en vragen stellen. Doe een waarneming van de bol. Maak onderscheid tussen land en water/zee.
- Gebruik prent 2 - Alida komt uit Kenia. Laat de vorm van het werelddeel ‘Afrika’ ontdekken op de prent. Geef de kans om Afrika terug te vinden op de wereldkaart of -bol.
- Situeer België, Kenia en Marokko op de bol met een vlagje op een stokje.
- Hoe zou Alida naar hier gekomen zijn? Met het vliegtuig? Met de boot? Met de trein over land? Met de bus? Met de fiets? Te voet?
- Verduidelijk de begrippen ver/ dichtbij op de kaart of de bol.
- Gebruik een wereldbol om de evenaar aan te duiden. Zet een bureaulamp bij de bol en zeg dat de lamp de zon voorstelt. Laat ontdekken dat de evenaar kortbij de zon is en dat het daar dus de warmste plekken zijn op de aardbol. Vertel dat Kenia op de evenaar ligt. Trek de aandacht op de lijn in het midden van prent 2.
- Leg indien mogelijk het verband met vluchtelingen en met de actualiteit.
Kennismaken met kinderen, water en droogte in Kenia of Marokko
- Zoek beeldmateriaal over water/ droogte in het leven van kinderen in Kenia of Marokko. Leg daarvoor eventueel contacten met een organisatie of vereniging met een werking in die landen. Maak gebruik van de zoekrobot op www.vierdepijler.be .
- Vergelijk het waterverbruik tijdens een dag van de klasgroep met de beschikbaarheid van water en het waterverbruik in het gekozen land of streek.
- Maak kennis met het logo van het kinderrecht op zuiver water. Leg uit wat dit betekent. Elk kind heeft water nodig heeft om te kunnen leven, spelen, zich zelf te verzorgen, naar school te gaan. Laat de kinderen het logo waarnemen, beschrijven en zelf een afbeelding ontwerpen.
Beeldend vormgeven en schrijven
- Laat kinderen het woord ‘water’ schrijven met een waterstift.
- Demonstreer hoe ze een aquarel kunnen maken: een landschap, of een scene uit het verhaal.
- Bied bv. Aquadoodle van Ravenburger aan. Laat kinderen zorgzaam tekenen en experimenteren met de waterstift en met de vormen op het tekenmatje.
Vrij spelen
- Laat de kinderen vrij spelen met enkele watervoorwerpen van op de thematafel.
- Bied buizen, verbindingstukken enz. aan om constructies te maken.
- Zorg voor figuurtjes en transportmiddelen voor vrij spel op de wereldkaart.
Participatie door de kinderen en omgeving bevorderen
- Maak aan de ouders duidelijk dat de kinderen best samen een voorwerp kiezen om mee te nemen voor op de thematafel. Zo is de kans groter dat ze er ook iets kunnen over vertellen of iets kunnen tonen.
- Laat de kinderen beslissen om meer te vernemen over water en kinderen in Kenia of in Marokko.
- Werk samen met de gemeente, een vereniging of ouders om kinderen waarnemingen i.v.m. water en droogte aan te bieden.
- Geef kinderen kansen om in contact te komen en te leren van beroepen i.v.m. water, sanitair, dakwerken, tuinwerken, natuur,…
Voor wie meer wil
- Water krijgt een belangrijke plaats in de vernieuwde voedingsdriehoek. Zie: https://www.gezondleven.be/themas/voeding/voedingsdriehoek/dranken . Inspiratie voor het aanbrengen van de voedingsdriehoek: zie KaMOShi-wijzer bij ‘Red de brooddoos’
- Toon de kringloop van het water a.d.h.v. filmpjes en een afbeelding.
- Wat is de watervoetafdruk? Waar zit ‘verborgen’ water? (vlees, kledij, boontjes uit Kenia,…). Verborgen water in een plant (bonen, zonnebloemen,…); wat is nodig om te groeien?
- Door de klimaatopwarming worden sommige kwetsbare plaatsen zoals het noorden van Kenia zeer droog en onbewoonbaar. Mensen moeten verhuizen, vluchten,…
- Te veel water: overstroming.
- Om nader kennis te maken met Dylan, Bilal en Sofie: zie kaMOShibai verhaal ‘Dylan deelt’.
- Extra materiaal: Zie ‘Van prikkel tot project WATER, een zee van mogelijkheden’ - voor juffen en meesters van nieuwsgierige kleuters, vanaf 4 jaar - uitgegeven door Djapo.
- Om de link te leggen met de klimaatopwarming en met lokale of ingevoerde voeding kan je eventueel uitleggen dat boontjes uit het land van Alida van heel ver moeten komen met het vliegtuig om lekker en vers te blijven. Met de boot duurt dat te lang. Om boontjes voor ons te kunnen kweken is veel water nodig.
Een waterarme dag organiseren en opvolgen
Zorgzaam leren omgaan met water
Acties organiseren om hitte en droogte draaglijk te houden
Een waterarme dag organiseren en opvolgen
- De klasgroep krijgt 1 emmer water om de dag mee door te brengen. Bedenk samen met de kinderen hoe je het water best gebruikt.
- Zorg voor een nabespreking op het einde van de schooldag. Trek een besluit en maak afspraken voor het gebruik van water in de toekomst.
Zorgzaam leren omgaan met water
- Vertrek van de inventaris watergebruik in de klas en thuis. Daag kleuters uit om duurzaam om te gaan met water en goede gewoontes aan te leren.
- Leer hen hoe ze best de handen wassen en water gebruiken.
- Laat hen zelf aangeven hoe ze bij het poetsen van tanden het water zuinig kunnen gebruiken.
- Toon hen hoe je borstels wast, niet onder een lopende kraan, maar in een bakje of doos.
- Bespreek het gebruik van de kleine spoelknop op het toilet of hoe je water bespaart op het toilet.
- Indien aanwezig: leer hen de drinkfontein vlot gebruiken zonder water te morsen.
- Toon hen hoe je regenwater kan opvangen om planten water te geven.
- Werk eventueel met een waterdiploma als de kinderen bereid zijn om in de beschreven situaties zorgzaam met water om te gaan.
Pictogrammen gebruiken
- Laat stappenplannen ontwerpen en gebruiken i.v.m. handen wassen, tanden poetsen, naar toilet gaan, planten water geven, verfborstels uitwassen.
- Gebruik pictogrammen om aan te geven hoe je water kan besparen. Laat de kinderen de pictogrammen zelf ontwerpen, ophangen en suggesties doen voor de opvolging ervan.
Een toonmoment organiseren
- Laat de kinderen het verhaal vertellen aan de hand van de prenten of laat ze het verhaal uitbeelden.
- Geef kansen om toelichtingen te geven bij de voorwerpen op de thematafel en bij het belang van water.
- Laat de kinderen de stappenplannen, de pictogrammen en het logo ‘recht op drinkbaar water’ presenteren.
- Doe samen met de kinderen een oproep tot acties: regenwater opvangen, zorgzaam omgaan met water, een waterproject steunen,…
- Rond af met een waterreceptie.
- Geef pictogrammen mee met ouders om ze ook thuis te gebruiken.
Acties organiseren om hitte en droogte draaglijk te houden
- Zoek samen met de kinderen wat je kan doen bij hitte en droogte: de ramen afschermen, zelf in de schaduw blijven, voldoende drinken, op een schaduwplek een waterbakje zetten voor de vogels, de grond in de moestuin afdekken met een laagje gras of haksel, water geven aan de wortels van planten, extra schaduw voorzien, …
- Als het regent regenwater opvangen in potjes of een regenton, waterput,…
Een waterproject steunen
- Wat kunnen we doen om kinderen zoals Alida in Kenia te helpen? Ons informeren over kinderen overal bij ons en in de wereld en uitzoeken hoe we ze kunnen steunen.
- Maak kennis met waterprojecten op de website www.vierdepijler.be. Kies bv. als zoektermen ‘watervoorziening’ en Kenia.
Participatie door de kinderen
- Laat de kinderen samen bepalen welke actie hun voorkeur krijgt.
- Help de kinderen om het toonmoment zelf te organiseren.