Voor de fietstocht van start gaat, moeten de leerlingen het verschil tussen de begrippen ‘weer en klimaat’ kennen. Verder is het essentieel om ook duidelijk te maken wat de klimaatverandering inhoudt.
Het verschil tussen weer en klimaat
Het weer wordt beschreven door wind, neerslag, temperatuur, wolken, zonneschijn, luchtdruk enz., en dat op een bepaald moment en op een bepaalde plaats. De weerskenmerken zijn vaak heel veranderlijk, zowel qua locatie als qua tijdstip. Het ene moment kan het regenen, het andere moment schijnt de zon. Bovendien kan het weer op een bepaalde plaats helemaal anders zijn dan op een plaats enkele kilometers verderop.
Het klimaat is de gemiddelde weerstoestand, berekend over een periode van minimaal dertig jaar, en bekeken over een groter oppervlak, bv. een (deel)continent.
In tegenstelling tot het weer is het klimaat heel stabiel.
België heeft een gematigd klimaat, wat betekent dat het hier nooit te warm of te koud is.
Klimaatverandering
Het thema 'klimaatverandering' aanbrengen in de klas? Dat kan aan de hand van onderstaand tekstje.
‘Pffff, zo warm en ’t is nog winter’… of ‘Oei! Wat is het koud!’ Herken je deze uitspraken? We horen het steeds meer en dat heeft alles te maken met de stijgende uitstoot van broeikasgassen waardoor het klimaat op aarde verandert.
Na een douche blijft het in de douchecabine nog even lekker warm. Dat komt doordat waterdamp warmte vasthoudt. De broeikasgassen op aarde -zoals koolstofdioxide, methaan, lachgas en waterdamp - doen precies hetzelfde. Goed nieuws dus, want anders was het hier -18°C en onleefbaar.
Het probleem is dat er te veel broeikasgassen zijn rondom de aarde omdat we ons steeds meer verplaatsen met de auto, steeds meer verwarmen, steeds meer vlees eten, voeding van de andere kant van de wereld kopen... Voor al die dagelijkse activiteiten is energie nodig. Om die energie op te wekken verbranden we steenkool, aardolie en aardgas (= fossiele energie). Zo stoten we broeikasgassen uit, waaronder het veelbesproken CO2 .
Daardoor warmt de aarde snel op. De jaarlijkse gemiddelde aardtemperatuur is al met meer dan 1,0°C gestegen ten opzichte van het pre-industriële niveau (vòòr 1750). Die opwarming is niet gelijk verdeeld. In ons land ligt de een gemiddelde temperatuur al 2,3°C hoger dan vóór de industriële ontwikkeling.
Of nog een beetje eenvoudiger
Heb je al eens koorts gehad? Hoeveel graden? Wat is je normale lichaamstemperatuur?
Als je lichaamstemperatuur maar 1 tot 2 °C hoger is dan normaal, dan ben je ziek en heb je koorts. Onze aarde heeft ook koorts. De temperatuur van de lucht is nu al iets meer dan 1°C hoger dan 100 jaar geleden. Dat lijkt niet veel, maar net zoals bij ons betekent het dat onze aarde koorts heeft en dus ziek is.
Wat zorgt ervoor dat de temperatuur op aarde stijgt? Broeikasgassen zoals koolstofdioxide, methaan, lachgas en waterdamp.
Broeikasgassen zijn niet altijd slecht. Voorbeeld: als deze gassen niet aanwezig zijn, dan is de aarde onleefbaar, want de temperatuur is dan gemiddeld -18°C.
Het probleem is dat we te veel broeikasgassen uitstoten. Hoe? Door fossiele brandstoffen te gebruiken voor de verwarming van onze huizen, door altijd te auto te nemen… De uitstoot gebeurt nog op vele andere manieren die niet altijd duidelijk zijn. Via de fietstocht gaan we deze ontdekken.
Word een echte klimaatheld!
Met deze fietstocht kan je een echte klimaatheld worden. Daarvoor moeten we eerst een aantal dingen te weten komen over het klimaat. Tijdens de fietstocht stoppen we op verschillende plaatsen, waar we minstens één opdracht moeten volbrengen. Per opdracht verdien je een stempel. Als de kaart vol is, ben je een echte klimaatheld
Interessante filmpjes die het probleem eenvoudig uitleggen
https://www.youtube.com/watch?v=Zbl9uTaBM0U
https://www.youtube.com/watch?v=nRePbJtegN4
Nog enkele interessante sites
https://wwf.be/assets/SCHOOL/In-de-weer-voor-het-klimaat-WWF.pdf