Verhaal over dringend naar het toilet moeten en verloren lopen. Het kan ook een koning overkomen. Kennismaking met een toilet waar je ‘gemak-kelijk’ bij kan. Liever een eenvoudig toilet met spaarknop waarmee je water kan besparen dan een toilet met een toegangscode!
Thema: toilet, zuinig zijn met water
Subthema’s: toiletgewenning, werking van een toilet, gebruik van de spaartoets, voor iedereen een eenvoudig toilet
- Kleuters vertellen over toiletgebruik thuis, op school of elders.
- Er is een waterprobleem in de taoiletten. De school laat de toiletten vernieuwen.
- De school organiseert een project rond kostbaar water.
- Elk jaar is er op 19 november ‘Wereld-toilet-dag’. Meer dan 2 miljard mensen leven zonder toilet.
- Op 20 maart is er een actie ‘Wereldwaterdag-op-school’ waaraan de school meedoet.
- Natuur: Gezondheid: 1.11 de kleuters tonen goede gewoonten in hun dagelijkse hygiëne.
- Natuur: Milieu : 1.13 de kleuters tonen een houding van zorg en respect voor de natuur.
- Techniek: 2.1 de kleuters kunnen van technische systemen die ze zelf vaak gebruiken, aangeven of ze gemaakt zijn van metaal, steen, hout, glas, papier, textiel of kunststof.
- Techniek: 2.2 de kleuters kunnen van een eenvoudig technisch systeem uit hun omgeving aantonen dat verschillende onderdelen ervan in relatie staan tot elkaar in functie van een vooropgesteld doel.
- Techniek: 2.8 de kleuters zijn bereid hygiënisch, veilig en zorgzaam te werken.
|
Voelen: inleven |
Meeleven met Koning Flapdrol en lakei Hoogwater en zijn toilet met spaarknop. Gevoelens herkennen i.v.m. ‘dringend naar het toilet moeten’.
|
|
Denken: onderzoeken |
Soorten toiletten, de werking en het gebruik ervan leren kennen. Inzien dat je bij gebruik van de spaartoets minder water verbruikt.
|
|
Doen: actievoeren met kinderen |
Zuinig met water leren omgaan en daar voor opkomen. De grote spoelknop enkel gebruiken indien nodig. |
|
'4.7 Er tegen 2030 voor zorgen dat alle leerlingen kennis en vaardigheden verwerven die nodig zijn om duurzame ontwikkeling te bevorderen….’ |
|
‘6.2 Tegen 2030 komen tot toegang tot gepaste en degelijke sanitaire voorzieningen en hygiëne voor iedereen …
6.4 Tegen 2030 in aanzienlijke mate de efficiëntie van het waterverbruik verhogen in alle sectoren en het duurzaam winnen en verschaffen van zoetwater garanderen om een antwoord te bieden op de waterschaarste en om het aantal mensen dat af te rekenen heeft met waterschaarste, aanzienlijk te verminderen.
6.b De deelname versterken en ondersteunen van plaatselijke gemeenschappen bij de verbetering van het waterbeheer en van de sanitaire voorzieningen.’ |
|
Prent 0 – titel + cover 
|
|
|
Prent 1 – Koning moet dringend 
|
Sleutelvragen die bij deze prent horen:
|
|
Prent 2 – De koning en zijn paleis 
|
|
|
Prent 3 – De verschillende kamers 
|
Sleutelvragen die bij deze prent horen:
|
|
Prent 4 – Het toilet van de koning 
|
Sleutelvragen die bij deze prent horen:
|
|
Prent 5 - De koning is boos 
|
|
|
Prent 6 – De koning is boos op de lakei 
|
Sleutelvragen die bij deze prent horen:
TIP: toilet bezoeken en door onderzoek nagaan waar het water vandaan komt en naartoe gaat. Deksel van het toiletreservoir er even afnemen en doorspoelen om te kijken hoe het werkt. |
|
Prent 7 – Lakei toont de koning zijn toilet 
|
|
|
Prent 8 – De koning leest zijn krant 
|
|
|
Prent 9 – Het toiletje is blij 
|
|
De personages in het verhaal
-
Koning Flapdrol: prent 1, (2), 4, 5, 6, 7, 8
-
Lakei Hoogwater: prent 2, 6, 7
-
Haas of konijn (zonder naam): alle prenten behalve prent 5, huisdier?
-
Figuranten: lakei 2 (prent 2), kok, wie is deze vrouw die naast de keuken slaapt? (prent 3)
-
Koninklijktoilet met code, toeters en bellen: prent 0 en 9, 7
-
Eenvoudig toilet: prent 4
Gevoelens van Koning Flapdrol
-
Prent 1: heeft pijn, is wat in paniek
-
Prent 2: bedrukt, de weg kwijt, verdwaald, in de war
-
Prent 3: wanhopig, wordt boos
-
Prent 4: even ontspannen, even opgelucht, dan pure schrik
-
Prent 5: wanhopig, stevig boos
-
Prent 6: boos, opgelucht, dankbaar
-
Prent 7: verbaasd, onder de indruk van de eenvoud
-
Prent 8: opgelucht, blij, ontspannen
Hulpmiddelen voor onderzoek
-
Het eenvoudige toilet en het toilet met code vergelijken met de toiletten in de school, thuis,… Welke delen van het eenvoudige toilet kan je ook waarnemen bij de toiletten op school? Is er een spaartoets of niet?
-
Hoe weet je voor wie het toilet is? Prent 4 en 6: pictogram koninklijk toilet; prent 8: eenvoudig toilet.
-
Hoe kan je de weg vinden naar het toilet? Prent 6: pijltje verwijst naar koninklijk toilet en pictogram verwijst naar uitgang. Hebben we ook pictogrammen en pijltjes op school of kunnen we die aanbrengen?
Goed zoeken
-
Gedetailleerd waarnemen:
-
Prent 0 of 9: welke delen van het eenvoudige toilet zie je? Rode aanvoerbuis, blauwe kraan, groene spaarknop, gouden wc-bril, gele afvoerbuis, lachende wc-bak met water,…
-
Prent 1: wat zie je aan de kroon van de koning? Wat zie je aan zijn voeten? Koninklijke kamerjas of badjas? Tekening boven de 3 deuren, waar ga je naar toe als je die deur neemt?
-
Prent 2: is het een paleis of een kasteel? Wie kan de deuren tellen? Hoe herken je beide toiletten? Wat doen die 2 mannen die door de gangen lopen? Welke gangen moet de koning nemen om naar beide toiletten te gaan (werkblad doolhof?)?
-
Prent 3: waarvoor zijn deze 3 kamers? Welke tekening zie je boven de deuropening? Wie slaapt er naast de keuken? Kan je deze gang en deuren terugvinden op prent 2?
-
Prent 4: wat zie je allemaal aan het kamertje met koninklijk toilet met code?
-
Prent 6: kleding lakei. Waarom zit er wc-rol in zijn zak?
-
Prent 7: merk de ‘azijn’-fles om de toiletpot te reinigen/ te ontkalken.
-
Prent 7 en 8: wat zie je allemaal aan het kamertje met het eenvoudige toilet? Wat doet de koning op het toilet?
-
-
Vergelijkend waarnemen van beide kamertjes en toiletten: wat staat er allemaal op de prenten? Welke verschillen zie je tussen de prenten 4 en 7?
-
Zoek het konijn/ de haas op alle prenten. Welke gezichtsuitdrukkingen/ gevoelens ontdek je op het gezicht van het dier? Op welke prent is dit dier niet te zien?
-
Zoek de plant die goed groeit in het paleis. Prent 1, prent 2, prent 3, prent 6, prent 8
Algemeen
Dringend / geen bezwaar / geschrokken / heisa / ingewikkeld/ knal vergeten/ leeggemaakt/ ontspannen / opgelucht / op goed geluk / potvolkoffie / probleem/ pure schrik / stilaan/ uiteindelijk/ wanhopig / zichtbaar / zoektocht.
Koninklijk
Flapdrol/ gigantisch groot/ koning / koninklijke toilet/ koninklijke kleinste kamer/ lakei / mijn koninkrijk voor een toilet! / paleis / Sire.
Toilet
Blaas / code / comfortabel / hoe hoog de nood wel is / hoogwater/ klein(st)e kamertje / knus/ leefde nog lang en gelukkig/ lekje / op springen staan / rommelen en grommen / slim in zijn eenvoud / sluitspier / spaartoets / toeters en bellen / van zijn last worden verlost / van zijn pakje verlost zijn / wc-bril / zich neer vleien / zuinig met water.
Inlevingsmoment of -activititeit
Kringgesprekken over gevoelens en situaties naar aanleiding van toilet
Zich inleven in de personages van het verhaal d.m.v. bewegingsexpressie
Het verhaal muzisch verder uitwerken
Participatie door de kinderen en de omgeving bevorderen
Voor wie zich nog meer wil inleven
Inlevingsmoment of -activititeit
-
Voor, na of tijdens het vertellen van het verhaal.
-
Je onderbreekt het verhaal best niet te veel.
Kringgesprekken over gevoelens en situaties naar aanleiding van toilet
-
Wat voel je als je (dringend) naar het toilet moet gaan? Hoe vraag je om naar het toilet te gaan? Durf je dat?
-
Soms is het nodig om eventjes wachten, tenzij het echt niet anders kan.
-
Pipi in de broek. Welk gevoel heb je dan? Welk gevoel zouden ouder/ leerkracht hebben?
-
Toilet en privacy: doe je graag de deur dicht als je op toilet bent? Over welk gevoel gaat het? Heb je soms niet graag dat anderen er bij zijn als je moet gaan? Was je al eens opgesloten?
-
Waar ga je graag/ niet graag naar het toilet? Wat voel je bij een proper/ vuil toilet?
- Was je je handen na gebruik van het toilet? Waarom? Ben je zuinig met water? Hoe doe je dat dan?
Zich inleven in de personages van het verhaal d.m.v. bewegingsexpressie
-
Koning Flapdrol die dringend moet plassen, die verloren loopt door de gang en boos wordt, zijn geduld verliest omdat hij de code niet meer weet, badjas aan de haak hangt, zich neerzet/ zich hurkt, ontspant, krant leest,…
-
Lakei Hoogwater die rond gaat met theepot, luistert, met wc-rol komt aangelopen, eenvoudige wc aanbiedt, wc-bril reinigt, opkomt voor zuinig watergebruik.
-
Konijn/ haas die met koning meeloopt en meevoelt (ook gezichtsexpressie).
-
Poetshulp met dweil en koks met muts of lepel.
-
Eventueel ook vertolken van beide toiletten.
-
Dramatiseren, naspelen van het hele verhaal met alle personages.
Het verrijken van vrij spel
-
Aanbieden van enkele knuffels of poppetjes met minitoilet of potje om verhaal na te spelen of om stappenplan i.v.m. naar de wc-gaan te oefenen.
-
Aanbieden van verkleedkleren Koning, Lakei en andere personages.
Het verhaal muzisch verder uitwerken
-
Wat doet koning Flapdrol tijdens en na het gebruik van het eenvoudig toilet? Handen wassen? Douchen? ‘Koninklijk besluit’ nemen i.v.m. toiletten?
-
Poetst lakei Hoogwater zijn toilet zelf? Hoe? Wordt er enkel met water gereinigd, of wordt er soms ook iets anders (uit een fles) gebruikt? Waarom zou dat zijn? Wat zit er in die fles? En wat vindt het water ervan? En de planten en dieren/vissen die in het water leven?
-
Welke personages gaan er nog op het eenvoudig toilet?
-
Zoek de planten op de prenten. Wie geeft er regenwater aan de planten in het paleis?
-
Waar is de koningin? Waar gaat ze naar het toilet als ze opstaat? Waar komt ze voor op? Vindt ze water besparen heel belangrijk? Iets voor de mensen, maar niet voor koningen? Of vindt ze het allemaal wat overdreven ‘flauwe kul’? Hoe laat ze dat zien? Geeft ze zelf het goede voorbeeld van netheid en zorgzaam omgaan met water?
-
Zijn er kinderen, prinsen en prinsessen in het paleis? Wat doen die en wat vinden die er van? Komen ze goed overeen met hun gedrag en mening over zorgzaam omgaan met water/ de spaarknop gebruiken?
Participatie door de kinderen en de omgeving bevorderen
-
Individuele inbreng in de kringgesprekken.
-
De kinderen krijgen veel kansen om :
-
te kiezen in wie ze zich willen inleven. De kinderen kiezen wie de persoon is die naast de keuken slaapt en welke inbreng die kan hebben in het verder uitwerken van het verhaal.
-
voorstellen te doen i.v.m. spaarzaam watergebruik.
-
een vervolg aan het verhaal uit te werken.
-
Uitnodigen van poetshulp, onderhoudsman/ vrouw, ouder, grootouder of iemand anders die aan de hand van concrete voorbeelden toont hoe je wel/ niet kan omgaan met water. Dit kan ook een gelegenheid zijn om enkele begrippen i.v.m. water aan te brengen: kraantjeswater, leidingwater, drinkwater, regenwater, hemelwater, afvoerwater, afvalwater, flessenwater, zeewater, zwemwater, zoetwater, spuitwater, prikwater, …
Voor wie zich nog meer wil inleven
-
Welke namen en tekens geven de mensen aan toiletten?
-
Wc, de plee, het kleinste kamertje, het gemak of de koer.
-
‘Op zijn troon zitten’: op het toilet zitten.
-
Waarom is er een hartje op de toiletdeur? Er valt wat licht binnen en misschien helpt het ook om te verluchten als er een reukje is,…
-
Zijn er tekens, letters of symbolen die aangegeven om zorgzaam met water om te gaan? Hoe?
-
Het woord ‘toilet’ komt uit het Frans. Je ‘toilet maken’ was aanvankelijk je met zorg kleden, opmaken. Daarna was toilet zowel het kamertje als de toiletpot.
-
Het woord ‘wc’ is de afkorting van water-closet. Het is een toiletpot met waterspoeling. De afkorting wordt zowel in het Frans als het Engels gebruikt.
-
Een hurktoilet heeft geen pot en bestaat uit een gat in de vloer, waarboven je moet hurken. Kom je tegen op reis!
-
Het koninklijk toilet doet denken aan een modern ‘Japans toilet’ met veel knoppen:
-
Afstandsbediening om deksel te openen en te sluiten (zoals op prent 4), verwarming en automatische reiniging van de wc-bril.
-
Wc-sproeier, waterstraal i.p.v. wc-papier, massage, luchtjesfilter, airco, sfeerverlichting, toiletslippers, geluidskastje om het wateren te stimuleren of geluid te dempen zonder extra watergebruik.
-
Tip om clichés te vermijden: ‘in Japan hebben sommige mensen een wc met veel knoppen’.
-
Weetjes:
-
In het Station Brussel-Centraal en in enkele historische stationsgebouwen in Nederland is er een koninklijk toilet zonder toeters en bellen. Het is voorzien in de tijd toen de koning nog met de trein reisde. Het toilet was alleen voor de koning en koningin bestemd.
-
In de Efteling is er een ‘koninklijk toilet’ met gouden bril.
Brainstorm over naar het toilet gaan in de klas of in de nabijheid van de klas
Ontdekken en waarnemen van toiletten op school
Met respect voor privacy voorkennis en ervaring i.v.m. toiletgebruik thuis of elders verkennen
Uitleg en tonen hoe een watertoilet werkt en waarneming spaartoetsen
Waterverbruik meten en zoeken hoe het met minder kan
Onderzoeken van het 'toiletritueel' en afspreken hoe het beter kan
Beeldende verwerking van mijn toilet
Participatie door kinderen en de omgeving bevorderen
Brainstormen over naar het toilet gaan in de klas of in de nabijheid van de klas
-
Kinderen vertellen voluit over gevoelens, situaties en gewoontes. Problemen i.v.m. toilet? Hoe opgelost?
-
Reacties op thematafel en themahoek verzamelen: waarneming van pamper, kinderpotje, natte doekjes, wc-papier, koninklijk potje met geluid (Fischer Price),…
-
Leerkracht luistert, noteert en tekent op flap.
Ontdekken en waarnemen van toiletten op school
-
Samen kijken naar https://schooltv.nl/video/de-wc-het-kleinste-kamertje-in-huis/
-
Zoektocht aan de hand van foto’s bv. op tablet.
-
Wat zit er achter elke deur? Kunnen we konijn/ haas of andere knuffel vinden?
-
Welke delen heeft de toiletpot? Kan de waterbak open? Is er een deksel? Kunnen we de waterkraan, de waterleiding of de afvoerbuis zien? Is er een toilet met spaarknop? Uit welk materiaal is het toilet gemaakt?
-
Hoe is de toiletruimte ingericht? Wie zorgt voor wc-papier? Voor het poetsen? Voor verluchting?
-
Is er een wegwijzer naar het toilet? Zijn er toilet-pictogrammen?
-
Schetsen van een grondplan: langs welke gangen en plaatsen zijn we gegaan?
Met respect voor privacy voorkennis en ervaringen i.v.m. toiletgebruik thuis of elders verkennen
-
Wanneer, hoe en waar ga je thuis of ergens anders op het toilet? Binnen, buiten, boven, beneden, is er spaarknop, waterleiding en afvoer zichtbaar? Gebruik regenwater? Wat doe je op het toilet? Hoe was je de handen? Kan de deur op slot? Problemen i.v.m. toilet? Hoe opgelost?
-
Zie mogelijke richtvragen bij prent 4: heeft het toilet thuis ook zoveel knoppen? Welke knoppen dan wel? Weet je ook waarvoor die dienen?
-
Woordenschat i.v.m. toiletruimte activeren eventueel met foto’s: verjaardagskalender, wc-boekjes, strips, toiletborstel, wasbak met zeep of pompje en handdoek, vuilbakje, verluchting, geur, wc-reiniger….
-
Ervaringen met andere situaties dan op eenvoudig toilet? Op reis, vakantie, op kamp, werftoilet,… Wie heeft er een composttoilet? Hoe werkt het?
Uitleggen en tonen hoe een watertoilet werkt en waarneming spaartoetsen
-
Is er een toilet op school waar je goed de afvoer kan waarnemen? Zie je zelfs een ‘zwanenhals’?
-
Aan de hand van enkele buizen tonen hoe een zwanenhals of sifon werkt. Wat water ingieten en tonen hoe het blijft staan en wegvloeit? Waarvoor dient het?
-
Aan de hand van schema verduidelijken hoe het werkt.
-
Zie ook einde van video https://schooltv.nl/video/wat-is-een-zwanenhals-tegen-vieze-geurtjes-uit-het-riool/
-
Eventueel aanvullen met waarneming van verschillende uitvoeringen van spaarknoppen aan de hand van foto’s. Werkblad ‘zoek de spaarknop’.
Waterverbruik meten en zoeken hoe het met minder kan
-
Kunnen we het verschil in watergebruik zien/ horen bij de grote en kleine knop? Hoe lang loopt het water door? Duurt het langer of korter? Kunnen we de tijd meten met een stopwatch of met een zandloper?
-
Kunnen we tijdens een volledige dag alle toiletbeurten van de kinderen en leerkracht tellen? Op een blad een teken zetten bij het gebruik van de grote of van de kleine spoelknop. Een grote knop komt overeen met twee blokjes of twee lege flessen. Een kleine knop is dan 1 blokje of 1 fles. Samen besluiten.
-
Wat kunnen we nog doen? De kleine knop meer gebruiken, de waterbak kleiner maken door er een steen of fles in te leggen, regenwater opvangen en erdoor gieten, …
Onderzoeken van het ‘toiletritueel’ en afspreken hoe het beter kan
-
Hoe je naar het toilet gaat aan elkaar uitleggen. Rangschikken van afbeeldingen: wat eerst? Wat dan?
-
De volgorde overlopen: twee kralen aan de deur om beurten te regelen? Naar het toilet. Is er een deur? Kloppen op de deur? Wat antwoorden? Deur toe, deur open? Hoe zitten? Zitten jongens ook om te plassen? Is dat beter? Ja, het is hygiënischer en het is gezonder omdat dan de blaas helemaal kan leeg worden. Papiergebruik? Deksel dicht. Doorspoelen met grote of kleine knop? Waar handjes wassen? Terug naar de klas.
-
Stappenplan bekijken of opmaken. Zie bv. stappenplan bij zindelijkheidstraining. Wat kunnen we beter doen?
-
Welke hulpmiddelen gebruiken we? Stappenplan inoefenen met de klaspop? Ook een overzichtskaart ‘hoe handen wassen’? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat iedereen weet waarvoor welk knopje dient? Bv. door er een sticker op te kleven.
Beeldende verwerking van ‘mijn toilet’
-
Gedetailleerd waarnemen van de inrichting van beide toiletten in het verhaal (zie prenten 4 en 7) en van (afbeeldingen van) andere toiletten?
-
Waar wil ik mijn toilet? Buiten of binnen? Boven of beneden? Tussen bloemen en struiken?
-
Hoe wil ik mijn toiletkamer graag inrichten? Wc met muziek, spel, hartjes, smileys, verjaardagskalender, foto’s, boekjes, geurpotjes, …?
-
Welke toiletpot wil ik? Met alleen een spaarknop? Met 2 of meer knoppen om water te doseren of met toeters en bellen? Kies ik een composttoilet?
Participatie door de kinderen en de omgeving bevorderen
-
De brainstorming is zoveel mogelijk gericht op de inbreng van de kinderen.
-
De kinderen krijgen de kans om te kiezen wat onderzocht kan worden.
-
De kinderen beslissen zelf of en wat ze vertellen over het toilet en de gebruiken thuis.
-
Uitnodigen poetshulp, sanitair werker of mama/ papa/ grootouder die zelf water bespaart.
-
Iemand van gemeente of van vereniging uitnodigen die kan vertellen en een en ander kan tonen van riolering, toegankelijkheid van toiletten, openbaar toilet,..
-
(Groot)ouder of iemand van een vereniging uitnodigen die kan vertellen en foto’s tonen, iets meebrengen van soorten toiletten, toiletrituelen, toiletten elders, toiletten vroeger.
Voor wie nog meer wil
-
Een composttoilet op school brengen. Eigenschappen en de werking leren kennen.
-
Op stap in de omgeving van de school naar enkele toiletten: openbaar toilet, composttoilet,…
-
Hoe gingen de mensen vroeger naar het toilet? Zie bv buitentoilet, kasteeltoilet aan kasteelmuur,… Vroeger was er buiten een hokje met een hartje in de deur. Je kon zitten of hurken op een houten plank met een gat erin. Er was geen waterleiding. Alles kwam samen in een put die na enkele maanden moest worden leeggemaakt en op het land werd ingewerkt. Dat doet wat denken aan het hedendaagse composttoilet. Voor binnen maakten de mensen bv. ‘s nachts gebruik van een stenen pot of een nachtemmer om in te plassen. Dat komt nog voor als er boven geen waterafvoer is.
-
Hoe gaan de mensen elders naar het toilet? Infoboek samenstellen met foto’s en op thematafel of in boekenhoek leggen. Clichés vermijden.
Besluiten van de onderzoeken uitvoeren en een week of langer opvolgen
Aanvullende pictogrammen, stickers en stappenplan aanbrengen
Particiatie door personen in de school en de omgeving
Besluiten van de onderzoeken uitvoeren en een week of langer opvolgen
- Afspraken over verbeteren van het toiletritueel toepassen.
- Afspraken over het gebruik van de spaarknop en om het waterverbruik te verminderen opvolgen. Beloningsysteem invoeren?
- Opvolgmomenten: lukt het? Waar loopt het goed, waar kan het beter? Zijn we iets vergeten?
- Kunnen we samen een 'koninklijk besluit' over onze goede voornemens opmaken?
Aanvullende pictogrammen, stickers en stappenplan aanbrengen
- Stappenplan aan de deur van de klas of het toilet ophangen.
- Sticker van een hartje op de spaarknop kleven.
- De weg naar het toilet beter aangeven.
- Beter aangeven voor wie het toilet is.
Participatie door de kinderen
- Kinderen zelf laten kiezen op welk toilet ze willen gaan en hoe ze zelf doorspoelen.
- Kinderen thuis de werking en goed gebruik van het toilet laten uitleggen.
- Kinderen zelf een actie laten kiezen en hoe ze er willen aan werken.
- Kinderen brengen zelf prentenboeken mee over zindelijkheid.
Participatie door personen in de school en de omgeving
- Een 'zindelijkheidstas' aanvullen met info over de spaarknop en meegeven om de zindelijkheidstraining thuis te ondersteunen.
- Opkomen voor spaarzaam omgaan met water in de school, spaarknoppen vragen indien nodig, 'koninklijk besluit' van de kinderen en resultaten van onderzoek bekend maken aan andere klassen en ouders.
- Samen met de school, gemeente of vereniging actie voeren om zorgzaam met water om te gaan.
- Een toonmoment met waterreceptie organiseren voor de (groot)ouders. Dramatiseren van het verhaal. 'Koninklijk besluit' bekend maken en oproepen om mee te doen.
- een voederplankje uitzetten en observeren, een voederbol maken
- meedoen aan telacties
Voor wie nog meer wil
- Wil je nog meer inspiratie voor nog meer water-acties? Zie het 'Doe de Deau - lespakket kleuters' ontwikkeld voor de Stad Roeselare (2016). Doos 3 gaat over 'Kleuters in actie om duurzaam om te gaan met water'.
